Wat is de impact van long covid op de gezondheid en samenleving?

Long covid is een ziekte die sommige mensen krijgen na een besmetting met het coronavirus. Het betekent dat ze lang last hebben van klachten, zoals moeheid, benauwdheid en problemen met denken. Long covid kan iedereen overkomen, jong of oud, ziek of gezond. Het kan je leven erg veranderen. In dit artikel lees je meer over wat PASC (Post-acute gevolgen van COVID-19) is, hoeveel mensen het hebben en wat je kunt doen om het te voorkomen of te behandelen.

Wat is long covid?

Long covid is een naam voor de klachten die mensen houden na een besmetting met het coronavirus. Het virus heet SARS-CoV-2 en de ziekte die het veroorzaakt heet COVID-19. De meeste mensen worden na een paar weken weer beter, maar sommige mensen blijven lang ziek. Ze hebben dan PASC.

PASC kan veel verschillende klachten geven. De meest voorkomende zijn:

• Moeheid
• Benauwdheid
• Hoesten
• Pijn op de borst
• Hartkloppingen
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Problemen met denken, onthouden en concentreren
• Slaapproblemen
• Depressie of angst
• Haaruitval
• Spierpijn
• Gewrichtspijn

Er zijn meer dan 200 klachten bekend die bij long covid kunnen horen. Ze kunnen invloed hebben op verschillende delen van je lichaam, zoals je longen, je hart, je hersenen, je nieren, je lever en je huid. De klachten kunnen ook wisselen in de tijd. Soms worden ze erger en soms beter. Soms komen er nieuwe klachten bij en soms verdwijnen er klachten.

Hoeveel mensen hebben long covid?

Het is niet precies bekend hoeveel mensen long covid hebben. Dat komt omdat er nog geen goede test is om long covid vast te stellen. Ook zijn er veel mensen die niet weten dat ze corona hebben gehad, omdat ze geen klachten hadden of niet getest zijn.

Er zijn wel schattingen gemaakt op basis van onderzoeken. Die laten zien dat ongeveer 10 tot 20 procent van de mensen die corona hebben gehad, ook PASC krijgen. Dat betekent dat miljoenen mensen over de hele wereld last hebben van long covid.

Long covid kan bij iedereen voorkomen, maar sommige mensen hebben meer kans om het te krijgen dan anderen. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen vaker het Chronisch COVID syndroom krijgen dan mannen. Ook mensen die ouder zijn dan 50 jaar, mensen die veel verschillende klachten hadden tijdens de corona-infectie en mensen die al een andere ziekte hadden, zoals astma of diabetes, hebben meer kans op het Post-COVID-19 syndroom.

Wat kun je doen om long covid te voorkomen of te behandelen?

De beste manier om long covid te voorkomen is om corona te voorkomen. Dat kun je doen door je te laten vaccineren tegen het virus. Een vaccinatie beschermt je tegen een ernstige ziekte door corona. Ook verkleint het de kans dat je anderen besmet.

Naast vaccineren kun je ook andere maatregelen nemen om corona te voorkomen, zoals:

• Een mondkapje dragen als je naar binnen gaat waar veel mensen zijn
• Je handen vaak wassen met zeep of desinfecteren met alcohol
• Niezen of hoesten in je elleboog of in een papieren zakdoekje
• Afstand houden van andere mensen
• De ruimte goed ventileren als je binnen bent

Als je toch corona krijgt, kun je misschien long covid voorkomen door zo snel mogelijk een medicijn te nemen. Er zijn verschillende medicijnen die onderzocht worden of ze kunnen helpen tegen het Post-COVID-19 syndroom. Een daarvan is metformine[^1^][1]. Dat is een medicijn dat normaal gebruikt wordt voor diabetes. Het kan de ontsteking in je lichaam verminderen en het virus stoppen met groeien. Een onderzoek heeft laten zien dat mensen die metformine namen toen ze corona hadden, minder kans hadden om het Chronisch COVID syndroom te krijgen dan mensen die een nepmedicijn namen.

Als je al long covid hebt, is er nog geen medicijn dat je helemaal beter kan maken. Maar er zijn wel dingen die je kunt doen om je klachten te verminderen, zoals:

• Rust nemen als je moe bent
• Gezond eten en drinken
• Bewegen als dat lukt
• Praten met je huisarts of een specialist over je klachten
• Hulp vragen aan familie, vrienden of een psycholoog als je somber of angstig bent
• Meedoen aan een onderzoek of een lotgenotengroep voor het Post-COVID-19 syndroom

Tot slot

Long covid is een ernstige ziekte die veel mensen treft na een besmetting met het coronavirus. Het kan veel verschillende klachten geven die lang kunnen duren en je leven moeilijk kunnen maken. Het is daarom belangrijk om corona te voorkomen door je te laten vaccineren en de maatregelen te volgen. Als je toch corona krijgt, kun je misschien het Post-COVID-19 syndroom voorkomen door snel een medicijn te nemen, zoals metformine. Als je al long covid hebt, kun je proberen om je klachten te verminderen door goed voor jezelf te zorgen en hulp te zoeken als dat nodig is.